Nowe przepisy prawne w III kwartale 2021r.

Nowe przepisy prawne w III kwartale 2021 roku

W artykule wykorzystano omówienia ustaw przedstawione na stronach internetowych Prezydenta RP oraz omówienia wyroków Trybunału Konstytucyjnego przedstawione na stronach internetowych Trybunału Konstytucyjnego, a także materiały informacyjne znalezione na stronach Ministerstwa Infrastruktury i Budownictwa.

Jednolity tekst ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych.

Od 2 lipca 2021 r. obowiązuje jednolity tekst ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych.

Ustawa reguluje cele i zasady prowadzenia spółdzielni mieszkaniowych.

Podstawa prawna:

OBWIESZCZENIE MARSZAŁKA SEJMU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ z dnia 2 czerwca 2021 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych (Dz. U. z 2021, poz. 1208).

Jednolity tekst ustawy o wyrobach budowlanych.

Od 5 lipca 2021 r. obowiązuje jednolity tekst ustawy o wyrobach budowlanych.

Ustawa określa zasady wprowadzania do obrotu lub udostępniania na rynku krajowym wyrobów budowlanych, zasady kontroli wyrobów budowlanych wprowadzonych do obrotu lub udostępnianych na rynku oraz określa właściwość organów w zakresie wykonywania zadań administracyjnych i obowiązków wynikających z rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) Nr 305/2011 z dnia 9 marca 2011 r. ustanawiającego zharmonizowane warunki wprowadzania do obrotu wyrobów budowlanych i uchylającego dyrektywę Rady 89/106/EWG (Dz. Urz. UE L 88 z 04.04.2011, str. 5).

Podstawa prawna:

OBWIESZCZENIE MARSZAŁKA SEJMU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ z dnia 15 czerwca 2021 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy o wyrobach budowlanych (Dz. U. z 2021, poz. 1213).

Jednolity tekst rozporządzenia Ministra Infrastruktury i Rozwoju w sprawie opłaty za postępowanie kwalifikacyjne oraz wysokości wynagrodzenia członków Państwowej Komisji Kwalifikacyjnej.

Od 5 lipca 2021 r. obowiązuje jednolity tekst rozporządzenia Ministra Infrastruktury i Rozwoju w sprawie opłaty za postępowanie kwalifikacyjne oraz wysokości wynagrodzenia członków Państwowej Komisji Kwalifikacyjnej.

Rozporządzenie określa wysokość opłaty za postępowanie kwalifikacyjne oraz wysokość wynagrodzenia członków Państwowej Komisji Kwalifikacyjnej.

Podstawa prawna:

OBWIESZCZENIE MINISTRA ROZWOJU, PRACY I TECHNOLOGII z dnia 14 czerwca 2021 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu rozporządzenia Ministra Infrastruktury i Rozwoju w sprawie opłaty za postępowanie kwalifikacyjne oraz wysokości wynagrodzenia członków Państwowej Komisji Kwalifikacyjnej (Dz. U. z 2021, poz. 1222).

Brak możliwości zwrotu wywłaszczonych nieruchomości na podstawie specustawy drogowej ostatecznie niewykorzystanych na cele publiczne niezgodny z konstytucją.

Od 6 lipca 2021 r. obowiązuje wyrok Trybunału Konstytucyjnego, który stwierdza, że art. 23 ustawy z dnia 10 kwietnia 2003 r. o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych rozumiany w ten sposób, że nie stanowi o nakazie odpowiedniego stosowania przepisów rozdziału 6, działu III ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami, jest niezgodny z art. 21 ust. 2 w związku z art. 64 ust. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej.

Skarga konstytucyjna

Skarga konstytucyjna została wniesiona w związku z następującym stanem faktycznym:

Decyzją Prezydenta W. z czerwca 2009 r. o ustaleniu lokalizacji drogi powiatowej dla inwestycji polegającej na budowie drogi publicznej, która została utrzymana w mocy decyzją Wojewody Mazowieckiego z czerwca 2009 r., wywłaszczona została nieruchomość Skarżących. Pismem z listopada 2014 r. Skarżący złożyli wniosek o zwrot części wywłaszczonej nieruchomości, argumentując, że część ta stała się zbędna dla realizacji celu, dla którego nastąpiło wywłaszczenie oraz, że organ zamierza wykorzystać przedmiotową nieruchomość na inny cel niż pierwotnie zakładano.

Postanowieniem z grudnia 2014 r. Prezydent W. wyłączył się z postępowania w sprawie zwrotu wyżej wymienionej nieruchomości, a wniosek Skarżących przekazał Wojewodzie jako organowi wyższego stopnia. Postanowieniem z stycznia 2015 r. Wojewoda wyznaczył Starostę jako organ właściwy do załatwienia sprawy o zwrot przedmiotowej nieruchomości.

Decyzją z lipca 2015 r. Starosta umorzył w całości postępowanie w sprawie zwrotu spornej nieruchomości stwierdzając, że nie zostały spełnione ustawowe przesłanki zbędności nieruchomości na cel określony w decyzji o wywłaszczeniu.

Następnie, po rozpoznaniu odwołania złożonego przez Skarżących, Wojewoda decyzją z września 2015 r., uchylił decyzję organu I instancji w całości i orzekł o odmowie zwrotu wywłaszczonej nieruchomości.

Wyrokiem z marca 2019 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny uchylił decyzję Wojewody i poprzedzającą ją decyzję Starosty. Natomiast, w odpowiedzi na złożoną przez Dzielnicę B. skargę kasacyjną, Naczelny Sąd Administracyjny wyrokiem z września 2018 r., uchylił zaskarżony wyrok i oddalił skargę.

W wyroku tym Naczelny Sąd Administracyjny stwierdził, że art. 23 ustawy z kwietnia 2003 r. o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych (dalej: specustawa drogowa) stanowi, że w sprawach nieuregulowanych w niej stosuje się przepisy ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (dalej: u.g.n.). Przepisy u.g.n. mają zatem zastosowanie tylko do stanów faktycznych związanych z nabywaniem nieruchomości pod drogi i tylko w tym zakresie, w którym dana okoliczność faktyczna nie może być poddana regulacji specustawy drogowej. W tym rozdziale ustawodawca nie unormował zasad i trybu zwrotu nieruchomości wywłaszczonych na podstawie przepisów omawianej specustawy drogowej. Nie można tym samym na podstawie art. 23 specustawy drogowej, zastosować art. 136 u.g.n. regulującego kwestię zwrotu wywłaszczonej nieruchomości do nieruchomości nabytych na jej podstawie.

Naczelny Sąd Administracyjny wskazał także, że wprawdzie przejęcie nieruchomości w trybie art. 12 specustawy drogowej nosi znamiona wywłaszczenia – dokonywane jest na wniosek podmiotu publicznoprawnego, na realizację celu publicznego, polega na pozbawieniu praw do nieruchomości i odbywa się za odszkodowaniem, to jednak nie przesądza to o możliwości zastosowania do takiej nieruchomości przepisów u.g.n. dotyczących zwrotu wywłaszczonych nieruchomości. Instytucja zwrotu nieruchomości zarezerwowana jest dla gruntów wywłaszczonych w trybie przepisów u.g.n., a także przejętych lub nabytych na podstawie aktów prawnych wymienionych w art. 216 u.g.n. Wyliczenie zawarte w tym przepisie u.g.n. ma charakter zamknięty. Niedopuszczalne jest zatem stosowanie przepisów o zwrocie do nieruchomości przejętych przez Skarb Państwa na podstawie przepisów innych, niż wymienione w art. 216 u.g.n. W wyliczeniu tym brak specustawy drogowej, a zatem nie jest możliwe orzeczenie na podstawie przepisów działu III rozdziału 6 u.g.n. o zwrocie nieruchomości przejętej decyzją o lokalizacji drogi.

Istotą przedstawionego problemu w skardze konstytucyjnej było ustalenie, czy nieruchomości ostatecznie niewykorzystane na cele publiczne, w sytuacji pozbawienia właściciela własności na podstawie specustawy drogowej, podlegają zwrotowi w trybie przewidzianym w u.g.n, W ocenie Skarżących, nieujęcie przez ustawodawcę w dyspozycji art. 216 u.g.n. zwrotu nieruchomości wywłaszczonych na podstawie specustawy drogowej, a także nieuregulowanie instytucji zwrotu nieruchomości w tej ustawie, powodowało powstanie swoistej próżni, co w konsekwencji prowadzi do naruszenia praw i wolności konstytucyjnych.

Zdaniem Skarżących, wywłaszczenie dokonane na podstawie specustawy drogowej należało uznać ze względów konstrukcyjnych za wywłaszczenie sensu stricto, a tym samym wydzielenie i w konsekwencji przejęcie gruntu pod budowę drogi publicznej stanowić ma szczególną formę wywłaszczenia, mimo że „skutki wywłaszczeniowe - przy decyzji wywłaszczeniowej mają charakter bezpośredni, a przy decyzji o zezwoleniu - pośredni. Różnica ta nie ma jednak istotnego znaczenia, uzasadniającego tak dalekie różnicowanie sytuacji podmiotów, ze względu na fakt, iż skutki te powstają na podstawię decyzji administracyjnej i to decyduje o tym czy mamy do czynienia stricte z instytucją wywłaszczenia”.

Skarżący wskazali, że zakres przedmiotowy roszczenia o zwrot wywłaszczonej nieruchomości wyznaczają art. 136 i art. 216 u.g.n. W ocenie Skarżących art. 216 u.g.n. nie obejmuje swoją dyspozycją zwrotu nieruchomości wywłaszczonych na podstawie specustawy drogowej. Ustawodawca różnicuje tym samym sytuację prawną byłych właścicieli nieruchomości. Całkowicie odmienne są bowiem możliwości dochodzenia zwrotu wywłaszczonej nieruchomości w zależności od tego, czy wywłaszczenie nastąpiło na podstawie przepisów ustawy o gospodarce nieruchomościami lub przepisów wymienionych w art. 216 u.g.n., czy też na podstawie specustawy drogowej.

W ocenie Skarżących, naruszało to zasadę równości wobec prawa oraz zakaz dyskryminacji w życiu politycznym, gospodarczym czy społecznym. Skarżący wskazali, że obecne rozumienie i interpretacja art. 23 specustawy drogowej i art. 216 u.g.n. prowadzi do wyraźnego naruszenia elementarnej zasady praworządnego państwa oraz ochrony praw nabytych, wyrażonej w art. 2 Konstytucji RP.

Skarżący stwierdzili, że zgodnie z art. 21 Konstytucji RP, jeżeli cel publiczny został w całości wykonany i w ostatecznym rozrachunku obejmuje on tylko część nieruchomości objętej decyzją, to nie ma racjonalnego powodu, aby pozostała część nieruchomości wywłaszczonej była traktowana w sposób szczególny i w dalszym ciągu pozostawała w dyspozycji podmiotu wywłaszczającego. Skarżący stanęli na stanowisku, że nieuwzględnienie specustawy drogowej w art. 216 u.g.n. prowadzi nie tylko do nieusprawiedliwionej dyskryminacji i nierównego traktowania jej adresatów, ale narusza także zasadę proporcjonalności.

Rozstrzygnięcie Trybunału Konstytucyjnego

Skarga konstytucyjna została wniesiona w związku z wywłaszczeniem własności nieruchomości skarżących na podstawie ustawy o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych (specustawa).

Skarżący wnieśli o zwrot części wywłaszczonej nieruchomości, argumentując, że część ta jest zbędna na cel, dla którego nastąpiło wywłaszczenie, i organ zamierza ją wykorzystać na inny cel.

Naczelny Sąd Administracyjny, w wyroku wskazanym jako ostateczne rozstrzygnięcie w sprawie skarżących stwierdził, że art. 23 specustawy nie odsyła do przepisów o zwrocie wywłaszczonej bezcelowo nieruchomości znajdujących się rozdziale 6, działu III ustawy o gospodarce nieruchomościami.

W skardze zakwestionowano zgodność art. 23 specustawy z art. 2 oraz art. 32 Konstytucji w zakresie, w jakim przepis te wyłącza zastosowanie wymienionych wyżej przepisów ustawy o gospodarce nieruchomościami. Stosując zasadę falsa demonstratio non nocet Trybunał uznał, że wzorcem kontroli w niniejszej sprawie był również art. 21 ust. 2 w związku z art. 64 ust. 2 Konstytucji RP.

Zdaniem Trybunału decyzja na podstawie której dokonano wywłaszczenia nosi cechy indywidualnego aktu władzy publicznej skierowanego na bezpośrednie odjęcie prawa podmiotowego na cel publiczny za odszkodowaniem. Z perspektywy konstytucyjnej jest więc typowym aktem wywłaszczeniowym, o którym stanowi art. 21 ust. 2 Konstytucji RP.

Trybunał wyjaśnił, że z kolei z art. 21 ust. 2 w związku z art. 64 ust. 2 Konstytucji RP wynika reguła, w myśl której byłemu właścicielowi wyzutemu z własności wskutek bezcelowego wywłaszczenia przysługuje konstytucyjne roszczenie o zwrot własności jak każdemu innemu właścicielowi, który znalazł się w podobnej sytuacji, dlatego ten pierwszy powinien być podobnie traktowany przez system prawny jak ten ostatni.

Trybunał stwierdził, że jeżeli istnieje generalna, ogólnosystemowa regulacja zwrotu wywłaszczonych bezcelowo własności nieruchomości, a brak zarazem regulacji szczegółowej wobec określonego wypadku podobnego, to w myśl zasady równej ochrony własności, regulacja generalna powinna mieć zastosowanie do wypadku wprost nią nieobjętego, ale rodzajowo zbieżnego. Stosując powyższe zasady wobec poddanego kontroli art. 23 specustawy Trybunał uznał, że przepis ten rozumiany w ten sposób, że nie stanowi o nakazie odpowiedniego stosowania przepisów rozdziału 6, działu III ustawy o gospodarce nieruchomościami, mających pozycję przepisów generalnych w zakresie zwrotu wywłaszczonych bezcelowo własności nieruchomości, narusza konstytucyjną zasadę równej ochrony własności przez konstytucyjne roszczenie o zwrot bezcelowo wywłaszczonej własności (art. 21 ust. 2 w związku z art. 64 ust. 2 Konstytucji RP).

Podstawa prawna:

WYROK TRYBUNAŁU KONSTYTUCYJNEGO z dnia 30 czerwca 2021 r., sygn. akt SK 37/19  (Dz. U. z 2021, poz. 1228).

Jednolity tekst ustawy o związku metropolitalnym w województwie śląskim.

Od 13 lipca 2021 r. obowiązuje jednolity tekst ustawy o związku metropolitalnym w województwie śląskim.

Ustawa określa zasady i tryb tworzenia oraz zasady funkcjonowania związku metropolitalnego w województwie śląskim.

Podstawa prawna:

OBWIESZCZENIE MARSZAŁKA SEJMU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ z dnia 25 czerwca 2021 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy o związku metropolitalnym w województwie śląskim (Dz. U. z 2021, poz. 1277).

Niektóre definicje ustawy:

Związek metropolitalny - zrzeszenie gmin województwa śląskiego, charakteryzujących się istnieniem silnych powiązań funkcjonalnych oraz zaawansowaniem procesów urbanizacyjnych, położonych na obszarze spójnym pod względem przestrzennym, który zamieszkuje co najmniej 2 000 000 mieszkańców.

Jednolity tekst ustawy o lasach.

Od 13 lipca 2021 r. obowiązuje jednolity tekst ustawy o lasach.

Ustawa określa:

• zasady zachowania, ochrony i powiększania zasobów leśnych oraz zasady gospodarki leśnej w powiązaniu z innymi elementami środowiska i z gospodarką narodową;
• zasady odpowiedzialności za naruszenie przepisów:
• rozporządzenia Rady (WE) nr 2173/2005 z dnia 20 grudnia 2005 r. w sprawie ustanowienia systemu zezwoleń na przywóz drewna do Wspólnoty Europejskiej FLEGT (Dz. Urz. UE L 347 z 30.12.2005, str. 1, z późn. zm.), zwanego dalej,
• rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 995/2010 z dnia 20 października 2010 r. ustanawiającego obowiązki podmiotów wprowadzających do obrotu drewno i produkty z drewna (Dz. Urz. UE L 295 z 12.11.2010, str. 23).

Podstawa prawna:

OBWIESZCZENIE MARSZAŁKA SEJMU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ z dnia 16 czerwca 2021 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy o lasach (Dz. U. z 2021, poz. 1275).

Jednolity tekst ustawy o ochronie gruntów rolnych i leśnych.

Od 20 lipca 2021 r. obowiązuje jednolity tekst ustawy o ochronie gruntów rolnych i leśnych.

Ustawa reguluje zasady ochrony gruntów rolnych i leśnych oraz rekultywacji i poprawiania wartości użytkowej gruntów.

Podstawa prawna:

OBWIESZCZENIE MARSZAŁKA SEJMU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ z dnia 2 lipca 2021 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy o ochronie gruntów rolnych i leśnych (Dz. U. z 2021, poz. 1326).

Jednolity tekst ustawy o ochronie gruntów rolnych i leśnych.

Od 20 lipca 2021 r. obowiązuje jednolity tekst ustawy o ochronie gruntów rolnych i leśnych.

Ustawa reguluje zasady ochrony gruntów rolnych i leśnych oraz rekultywacji i poprawiania wartości użytkowej gruntów.

Podstawa prawna:

OBWIESZCZENIE MARSZAŁKA SEJMU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ z dnia 2 lipca 2021 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy o ochronie gruntów rolnych i leśnych (Dz. U. z 2021, poz. 1326).

Zmiana ustawy o niektórych formach popierania budownictwa mieszkaniowego.

Od 23 lipca 2021 r. wchodzi w życie nowelizacja ustawy o niektórych formach popierania budownictwa mieszkaniowego.

Ustawa ma na celu wprowadzenie rozwiązań, które pozwolą samorządom w szerszym zakresie zaspokajać potrzeby mieszkaniowe społeczności lokalnych, wykorzystując przy tym współpracę ze społecznymi agencjami najmu i właścicielami mieszkań przeznaczonych na wynajem. Celem ustawy jest pomoc wynajmującym w łagodzeniu negatywnych skutków pandemii COVID-19, która jak podają projektodawcy doprowadziła do nadpodaży mieszkań na wynajem, powodując zahamowanie dotychczas prężnie rozwijającego się rynku najmu.

Ustawa zakłada wprowadzenie modelu pośrednictwa mieszkaniowego w formie społecznych agencji najmu (SAN) jako dodatkowe narzędzie realizacji gminnych polityk mieszkaniowych. SAN będzie podmiotem prowadzącym działalność statutową w sferze tworzenia warunków do zaspokajania potrzeb mieszkaniowych wspólnoty samorządowej. Działalność ta polegać ma na dzierżawie lokali mieszkalnych lub budynków mieszkalnych jednorodzinnych od ich właścicieli oraz wynajmowaniu tych lokali lub budynków osobom fizycznym wskazanym przez gminę, tj. spełniającym kryteria określone w uchwale rady gminy. SAN-y będą mogły działać w formie: spółek z ograniczoną odpowiedzialnością lub spółek akcyjnych, w których gmina lub gminy dysponują udziałem większościowym, fundacji, stowarzyszeń oraz spółdzielni socjalnych.

Ustawa wprowadza szereg zwolnień w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych, podatku dochodowego od osób prawnych oraz podatku VAT z tytułu usług w zakresie dzierżawy nieruchomości na rzecz SAN.

Najemcy SAN będą mogli korzystać z dopłat do czynszu w ramach rządowego programu Mieszkanie na Start realizowanego w oparciu o przepisy ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. o pomocy państwa w ponoszeniu wydatków mieszkaniowych w pierwszych latach najmu mieszkania.

Podstawa prawna:

USTAWA z dnia 28 maja 2021 r. o zmianie ustawy o niektórych formach popierania budownictwa mieszkaniowego oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2021, poz. 1243).

USTAWA z dnia 26 października 1995 r. o niektórych formach popierania budownictwa mieszkaniowego (Dz. U. z 2019, poz. 2195).

Jednolity tekst ustawy o drogach publicznych.

Od 29 lipca 2021 r. obowiązuje jednolity tekst ustawy o drogach publicznych.

Ustawa określa wymagania niezbędne do uznania drogi jako drogi publicznej oraz opisuje klasy i rodzaje dróg publicznych.

Podstawa prawna:

OBWIESZCZENIE MARSZAŁKA SEJMU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ z dnia 25 czerwca 2021 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy o drogach publicznych (Dz. U. z 2021, poz. 1376).

Niektóre definicje ustawy:

Pas drogowy – wydzielony liniami granicznymi grunt wraz z przestrzenią nad i pod jego powierzchnią, w którym są zlokalizowane droga oraz obiekty budowlane i urządzenia techniczne związane z prowadzeniem, zabezpieczeniem i obsługą ruchu, a także urządzenia związane z potrzebami zarządzania drogą.

Droga – budowla wraz z drogowymi obiektami inżynierskimi, urządzeniami oraz instalacjami, stanowiącą całość techniczno-użytkową, przeznaczoną do prowadzenia ruchu drogowego, zlokalizowaną w pasie drogowym.

Ulica – droga na terenie zabudowy lub przeznaczonym do zabudowy zgodnie z przepisami o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, w której ciągu może być zlokalizowane torowisko tramwajowe.

Torowisko tramwajowe – część ulicy między skrajnymi szynami wraz z zewnętrznymi pasami bezpieczeństwa o szerokości 0,5 m każdy.

Jezdnia – część drogi przeznaczona do ruchu pojazdów.

Chodnik – część drogi przeznaczona do ruchu pieszych.

Korona drogi – jezdnie z poboczami, pasami awaryjnego postoju lub pasami przeznaczonymi do ruchu pieszych, zatokami autobusowymi lub postojowymi, a przy drogach dwujezdniowych – również z pasem dzielącym jezdnie.

Zjazd – połączenie drogi publicznej z nieruchomością położoną przy drodze, stanowiące bezpośrednie miejsce dostępu do drogi publicznej w rozumieniu przepisów o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym.

Zakres informacji objętych ewidencją gruntów i budynków.

Od 31 lipca 2021 r. wchodzi w życie rozporządzenie wykonawcze do ustawy - Prawo geodezyjne i kartograficzne regulujące zakres informacji objętych ewidencją gruntów i budynków.

Rozporządzenie określa:

• szczegółowy zakres informacji objętych ewidencją gruntów i budynków,
• rodzaje budynków i lokali, które nie są wykazywane w ewidencji,
• sposób zakładania i prowadzenia ewidencji,
• szczegółowe zasady wymiany danych ewidencyjnych,
• sposób i terminy sporządzania powiatowych, wojewódzkich i krajowych zestawień zbiorczych danych objętych ewidencją,
• zakres informacji objętych rejestrem cen nieruchomości.

Podstawa prawna:

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ROZWOJU, PRACY I TECHNOLOGII z dnia 27 lipca 2021 r. w sprawie ewidencji gruntów i budynków (Dz. U. z 2021, poz. 1390).

USTAWA z dnia 17 maja 1989 r. - Prawo geodezyjne i kartograficzne (Dz. U. z 2020, poz. 2052, wraz z późn. zm.).

Jednolity tekst ustawy – Prawo geologiczne i górnicze.

Od 5 sierpnia 2021 r. obowiązuje jednolity tekst ustawy – Prawo geologiczne i górnicze.

Ustawa określa zasady i warunki podejmowania, wykonywania oraz zakończenia działalności w zakresie:

• prac geologicznych,
• wydobywania kopalin ze złóż,
• podziemnego bezzbiornikowego magazynowania substancji,
• podziemnego składowania odpadów,
• podziemnego składowania dwutlenku węgla w celu przeprowadzenia projektu demonstracyjnego wychwytu i składowania dwutlenku węgla.

Ustawa określa także:

• wymagania w zakresie ochrony złóż kopalin, wód podziemnych oraz innych elementów środowiska w związku z wykonywaniem działalności w zakresie ustawy,
• zasady wykonywania nadzoru i kontroli nad działalnością regulowaną ustawą.

Podstawa prawna:

OBWIESZCZENIE MARSZAŁKA SEJMU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ z dnia 2 lipca 2021 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy – Prawo geologiczne i górnicze (Dz. U. z 2021, poz. 1420).

Jednolity tekst ustawy o ochronie praw nabywcy lokalu mieszkalnego lub domu jednorodzinnego.

Od 10 sierpnia 2021 r. obowiązuje jednolity tekst ustawy o ochronie praw nabywcy lokalu mieszkalnego lub domu jednorodzinnego.

Ustawa reguluje zasady ochrony praw nabywcy, wobec którego deweloper zobowiązuje się do ustanowienia odrębnej własności lokalu mieszkalnego i przeniesienia własności tego lokalu na nabywcę, albo do przeniesienia na nabywcę własności nieruchomości zabudowanej domem jednorodzinnym lub użytkowania wieczystego nieruchomości gruntowej i własności domu jednorodzinnego na niej posadowionego stanowiącego odrębną nieruchomość.

Ustawa określa:

• środki ochrony wpłat dokonywanych przez nabywcę;
• zasady i tryb zawierania umów deweloperskich;
• obowiązki przedkontraktowe dewelopera;
• treść umowy deweloperskiej;
• prawa i obowiązki stron umowy deweloperskiej;
• zasady postępowania ze środkami nabywcy w przypadku upadłości dewelopera.

Przepisy ustawy stosuje się również do umowy, na podstawie której deweloper zobowiązuje się do zawarcia umowy deweloperskiej (umowa przedwstępna).

Podstawa prawna:

OBWIESZCZENIE MARSZAŁKA SEJMU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ z dnia 21 lipca 2021 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy o ochronie praw nabywcy lokalu mieszkalnego lub domu jednorodzinnego (Dz. U. z 2021, poz. 1445).

Niektóre definicje ustawy:

Deweloper - przedsiębiorca w rozumieniu ustawy - Kodeks cywilny, który w ramach prowadzonej działalności gospodarczej na podstawie umowy deweloperskiej zobowiązuje się do ustanowienia prawa, o którym mowa w art. 1, i przeniesienia tego prawa na nabywcę.

Lokal mieszkalny - samodzielny lokal mieszkalny w rozumieniu ustawy o własności lokali, z wyłączeniem lokali o innym przeznaczeniu.

Dom jednorodzinny - dom mieszkalny, jak również samodzielna część domu bliźniaczego lub szeregowego przeznaczona przede wszystkim do zaspokojenia potrzeb mieszkaniowych.

Umowa deweloperska - umowa, na podstawie której deweloper zobowiązuje się do ustanowienia lub przeniesienia na nabywcę po zakończeniu przedsięwzięcia deweloperskiego prawa, o którym mowa w art. 1, a nabywca zobowiązuje się do spełnienia świadczenia pieniężnego na rzecz dewelopera na poczet ceny nabycia tego prawa.

Przedsięwzięcie deweloperskie - proces, w wyniku realizacji którego na rzecz nabywcy ustanowione lub przeniesione zostaje prawo, o którym mowa w art. 1, obejmujący budowę w rozumieniu ustawy - Prawo budowlane oraz czynności faktyczne i prawne niezbędne do rozpoczęcia budowy oraz oddania obiektu budowlanego do użytkowania, a w szczególności nabycie praw do nieruchomości, na której realizowana ma być budowa, przygotowanie projektu budowlanego lub nabycie praw do projektu budowlanego, nabycie materiałów budowlanych i uzyskanie wymaganych zezwoleń administracyjnych określonych odrębnymi przepisami; częścią przedsięwzięcia deweloperskiego może być zadanie inwestycyjne dotyczące jednego lub większej liczby budynków, jeżeli budynki te, zgodnie z harmonogramem przedsięwzięcia deweloperskiego, mają zostać oddane do użytku w tym samym czasie i tworzą całość architektoniczno-budowlaną.

Otwarty mieszkaniowy rachunek powierniczy - należący do dewelopera rachunek powierniczy w rozumieniu przepisów ustawy - Prawo bankowe służący gromadzeniu środków pieniężnych wpłacanych przez nabywcę, na cele określone w umowie deweloperskiej, z którego wypłata zdeponowanych środków następuje zgodnie z harmonogramem przedsięwzięcia deweloperskiego określonego w tej umowie.

Zamknięty mieszkaniowy rachunek powierniczy - należący do dewelopera rachunek powierniczy w rozumieniu przepisów ustawy - Prawo bankowe służący gromadzeniu środków pieniężnych wpłacanych przez nabywcę na cele określone w umowie deweloperskiej, z którego wypłata zdeponowanych środków następuje jednorazowo, po przeniesieniu na nabywcę prawa, o którym mowa w art. 1.

Jednolity tekst ustawy o przygotowaniu i realizacji inwestycji w zakresie obiektów energetyki jądrowej oraz inwestycji towarzyszących.

Od 16 sierpnia 2021 r. obowiązuje jednolity tekst ustawy o przygotowaniu i realizacji inwestycji w zakresie obiektów energetyki jądrowej oraz inwestycji towarzyszących.

Ustawa określa:

• zasady i warunki przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie budowy obiektów energetyki jądrowej oraz inwestycji towarzyszących,
• organy właściwe w tych sprawach,
• podział korzyści pomiędzy gminami z tytułu realizacji inwestycji w zakresie budowy elektrowni jądrowych.

Podstawa prawna:

OBWIESZCZENIE MARSZAŁKA SEJMU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ z dnia 21 lipca 2021 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy o przygotowaniu i realizacji inwestycji w zakresie obiektów energetyki jądrowej oraz inwestycji towarzyszących (Dz. U. z 2021, poz. 1484).

Niektóre definicje ustawy:

Inwestycja towarzysząca - inwestycja w zakresie budowy lub rozbudowy sieci przesyłowych w rozumieniu art. 3 pkt 11a ustawy - Prawo energetyczne koniecznych do wyprowadzenia mocy z elektrowni jądrowej lub inną inwestycję niezbędną do wybudowania lub zapewnienia prawidłowej eksploatacji obiektu energetyki jądrowej.

Obiekt energetyki jądrowej - elektrownię jądrową lub działający na potrzeby energetyki jądrowej:

- zakład wzbogacania izotopowego,

- zakład wytwarzania paliwa jądrowego,

- zakład przerobu wypalonego paliwa jądrowego,

- przechowalnik wypalonego paliwa jądrowego,

- obiekt do przechowywania odpadów promieniotwórczych,

- zakład do wydobywania rud uranu i toru ze złóż i do ich wstępnego przetwarzania.

Jednolity tekst ustawy o ułatwieniach w przygotowaniu i realizacji inwestycji mieszkaniowych oraz inwestycji towarzyszących.

Od 23 sierpnia 2021 r. obowiązuje jednolity tekst ustawy o ułatwieniach w przygotowaniu i realizacji inwestycji mieszkaniowych oraz inwestycji towarzyszących.

Ustawa określa zasady oraz procedury przygotowania i realizacji inwestycji mieszkaniowych oraz inwestycji towarzyszących, a także standardy ich lokalizacji i realizacji.

Podstawa prawna:

OBWIESZCZENIE MARSZAŁKA SEJMU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ z dnia 21 lipca 2021 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy o ułatwieniach w przygotowaniu i realizacji inwestycji mieszkaniowych oraz inwestycji towarzyszących (Dz. U. z 2021, poz. 1538).

Niektóre definicje ustawy:

Inwestycja mieszkaniowa - przedsięwzięcie obejmujące budowę, zmianę sposobu użytkowania lub przebudowę, w wyniku której powstaną budynek lub budynki mieszkalne wielorodzinne o łącznej liczbie lokali mieszkalnych nie mniejszej niż 25 lub budynki mieszkalne jednorodzinne o łącznej liczbie nie mniejszej niż 10, wraz z urządzeniami budowlanymi z nimi związanymi, drogami wewnętrznymi, a także roboty budowlane niezbędne do obsługi oraz prawidłowego wykonania tych prac; inwestycję mieszkaniową stanowią również części budynków przeznaczone na działalność handlową lub usługową.

Wzmocnienie nadzoru wojewodów nad czynnościami podejmowanymi w stosunku do mienia Skarbu Państwa.

Od 9 września 2021 r. obowiązuje nowelizacja ustawy o gospodarce nieruchomościami oraz niektórych innych ustaw.

Zmiany wprowadzane przez ustawę z dnia 8 lipca 2021 r. o zmianie ustawy o gospodarce nieruchomościami oraz niektórych innych ustaw wynikają z potrzeby usprawnienia mechanizmów gospodarowania nieruchomościami Skarbu Państwa, zapewnienia prawidłowej gospodarki nieruchomościami oraz wzmocnienia nadzoru nad czynnościami podejmowanymi w stosunku do mienia Skarbu Państwa.

W celu przyznania wojewodom narzędzi prawnych i „silniejszych” kompetencji nadzorczych zaproponowano następujące rozwiązania w ustawie z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami:

• przywrócenie obowiązku sporządzania przez starostów 3-letnich planów wykorzystania zasobu nieruchomości Skarbu Państwa, które będą zatwierdzane przez wojewodów, co zapewnić ma prawidłowe planowanie gospodarowania nieruchomościami Skarbu Państwa i rzetelne informacje o stanie i strukturze zasobu, co z kolei przełoży się na realny, celowy i systemowy nadzór wojewodów nad realizacją zaplanowanych działań,
• rozbudowanie kompetencji wojewodów w zakresie pozyskiwania danych o nieruchomościach publicznych, w tym w oparciu o narzędzia informatyczne i elektroniczny przepływ danych – pozyskane dane będą pozwalały wojewodom na dokonanie oceny realizowanego zadania zleconego, a także umożliwią weryfikację danych zawartych w planach wykorzystania zasobu nieruchomości Skarbu Państwa,
• umożliwienie zobowiązania starosty do podjęcia, w wyznaczonym przez wojewodę terminie, określonych działań względem konkretnej nieruchomości zasobu nieruchomości Skarbu Państwa, a w przypadku niewykonania tego obowiązku możliwość podjęcia tych czynności przez wojewodę w imieniu Skarbu Państwa,
• zobowiązanie starosty do przekazania nieruchomości z zasobu nieruchomości Skarbu Państwa na cel określony przez wojewodę w stosownym wniosku.

Kolejnym z celów ustawy jest usprawnienie zasad gospodarowania nieruchomościami Skarbu Państwa poprzez zracjonalizowanie niektórych obowiązków, uelastycznienie procedur oraz dostosowanie zasad gospodarowania tymi nieruchomościami wobec zmian, jakie zaszły przez ostatnie lata w strukturze zasobu nieruchomości Skarbu Państwa. Dla realizacji wskazanego celu w ustawie o gospodarce nieruchomościami w szczególności:

• wprowadzono możliwość zmiany, określonych w umowie, na podstawie której została darowana nieruchomość, warunków dokonania darowizny nieruchomości, w sytuacji gdy cel określony w takiej umowie nie jest lub nie może być zrealizowany z przyczyn obiektywnych lub niezależnych od działań obdarowanego,
• wprowadzono dodatkową przesłankę odwołania darowizny w postaci wykorzystywania nieruchomości na inny cel niż cel, na który nieruchomość została darowana,
• zobligowano jednostki organizacyjne, które w imieniu Skarbu Państwa lub samorządu, nabywają nieruchomości do zasobu nieruchomości, do zawiadamiania właściwych organów gospodarujących tymi zasobami o fakcie nabycia,
• doprecyzowano zasady ponoszenia opłat z tytułu użytkowania wieczystego nieruchomości oddanej w trwały zarząd, opłat z tytułu przekształcenia użytkowania wieczystego w prawo własności, jak również kosztów wynikających z korzystania z nieruchomości; ustawa wyposaża trwałego zarządcę w szereg uprawnień przysługujących względem nieruchomości oddanej w trwały zarząd, ale również upoważnia jednostki organizacyjne do nabywania nieruchomości do zasobu w imieniu Skarbu Państwa lub jednostki samorządu terytorialnego.
• poszerzono katalog czynności prawnych związanych z obrotem nieruchomościami Skarbu Państwa, objętych nadzorem (zgodą) wojewody o czynność oddania w użytkowanie.

Podstawa prawna:

USTAWA z dnia 8 lipca 2021 r. o zmianie ustawy o gospodarce nieruchomościami oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2021, poz. 1561).

USTAWA z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2020, poz. 1990, z późn. zm.).

Zmiany w Kodeksie postępowania administracyjnego w zakresie regulacji dotyczących stwierdzania nieważności decyzji.

Od 16 września 2021 r. obowiązuje nowelizacja ustawy - Kodeks postępowania administracyjnego.

Uchwalona ustawa wprowadza zmiany w ustawie z dnia 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego (dalej Kpa) w zakresie regulacji dotyczących stwierdzania nieważności decyzji.

Uchwalona ustawa wprowadza zmianę art. 156 § 2 Kpa stanowiąc, że nie stwierdza się nieważności decyzji z przyczyn wymienionych w art. 156 § 1 Kpa, jeżeli od dnia jej doręczenia lub ogłoszenia upłynęło dziesięć lat, a także gdy decyzja wywołała nieodwracalne skutki prawne. Oznacza to, iż ustawa dokonuje rozszerzenia dotychczasowego zakresu regulacji art. 156 Kpa, dotyczącego możliwości stwierdzania nieważności decyzji, poprzez przyjęcie, że nie stwierdza się nieważności decyzji jeżeli od dnia jej doręczenia lub ogłoszenia upłynęło dziesięć lat, a także gdy decyzja wywołała nieodwracalne skutki prawne, również odnośnie decyzji, które zostały wydane bez podstawy prawnej lub z rażącym naruszeniem prawa oraz decyzji, które były niewykonalna w dniu ich wydania a ich niewykonalność ma charakter trwały a także odnośnie decyzji,  których wykonanie wywołałoby czyn zagrożony karą. W dotychczasowym stanie prawnym, zgodnie z art. 156 § 2 Kpa odnośnie decyzji, które zostały wydane bez podstawy prawnej lub z rażącym naruszeniem prawa nie obowiązywał żaden okres czasu, po którym brak było możliwości stwierdzania nieważności decyzji wydanych w takich okolicznościach. 

Uchwalona ustawa dodaje ponadto § 3 w art. 158 Kpa, zgodnie z którym, jeżeli od dnia doręczenia decyzji, o której mowa w art. 156 § 2 Kpa, upłynęło trzydzieści lat, nie wszczyna się postępowania w sprawie stwierdzenia jej nieważności.

W zakresie przepisów przejściowych uchwalona ustawa przewiduje, że do postępowań administracyjnych w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji lub postanowienia, wszczętych i niezakończonych przed dniem wejścia w życie uchwalonej ustawy ostateczną decyzją lub postanowieniem, stosuje się przepisy Kpa w brzmieniu nadanym uchwaloną ustawą. Ponadto postępowania administracyjne w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji lub postanowienia, wszczęte po upływie trzydziestu lat od dnia doręczenia lub ogłoszenia decyzji lub postanowienia i niezakończone przed dniem wejścia w życie uchwalonej ustawy ostateczną decyzją lub postanowieniem, umarza się z mocy prawa.

W ustawie przyjęto, iż w art. 156 Kpa zostaje rozszerzona zasada wskazana w § 2 poprzez przyjęcie, iż dotychczas obowiązująca reguła niestwierdzania nieważności decyzji ze wskazanych przyczyn określonych w art. 156 § 1 Kpa, jeżeli od dnia doręczenia lub ogłoszenia decyzji upłynęło dziesięć lat, będzie dotyczyła również okoliczności związanych ze stwierdzaniem nieważności decyzji wydanych bez podstawy prawnej lub z rażącym naruszeniem prawa. Taka sama zmiana odnosi się do decyzji niewykonalnych w dniu ich wydania, a ich niewykonalność ma charakter trwały oraz do decyzji, których wykonanie wywołałoby czyn zagrożony karą. Oznacza to, iż obecnie istnieje możliwość bezterminowego stwierdzania nieważności decyzji wydanych w powyższych okolicznościach.

Odnosząc się do uchwalonej ustawy należy wskazać, iż została ona przyjęta w związku z wydaniem przez Trybunał Konstytucyjny wyroku z dnia 12 maja 2015 r., sygn. akt P 46/13.

Trybunał Konstytucyjny orzekł w powyższym wyroku, że art. 156 § 2 Kpa w zakresie, w jakim nie wyłącza dopuszczalności stwierdzenia nieważności decyzji wydanej z rażącym naruszeniem prawa, gdy od wydania decyzji nastąpił znaczny upływ czasu, a decyzja była podstawą nabycia prawa lub ekspektatywy, jest niezgodny z art. 2 Konstytucji.

Trybunał Konstytucyjny wskazał, iż możliwość stwierdzenia nieważności decyzji jest wyjątkiem od reguły poszanowania trwałości ostatecznej decyzji administracyjnej, która rozstrzyga o prawach strony. Reguła trwałości decyzji służy realizacji istotnych wartości, jakimi są ochrona porządku prawnego, stabilności obrotu prawnego, zaufania do organów państwa i samego prawa, a przede wszystkim − ochrona praw nabytych. Ma duże znaczenie dla stabilizacji skutków prawnych wynikających z decyzji i realizuje potrzebę zagwarantowania bezpieczeństwa sytuacji prawnej obywateli. W doktrynie podkreśla się, że ustawodawca wychodzi z uzasadnionego praktycznie założenia, że pomijanie w sferze normatywnej wszelkich skutków prawnych wadliwej decyzji może prowadzić do niekorzystnych następstw społeczno-ekonomicznych, i dlatego przewidział możliwość następczej akceptacji niektórych skutków wadliwej decyzji. Regułę trwałości decyzji uzasadniają konstytucyjne zasady pewności prawa i zaufania obywatela do państwa.

Reguła trwałości decyzji nie ma przy tym charakteru bezwzględnego. Uchylenie lub zmiana decyzji, stwierdzenie jej nieważności oraz wznowienie postępowania może nastąpić jednak tylko w wypadkach przewidzianych w kodeksie lub ustawach szczególnych. Uzasadnieniem konstrukcji prawnych, których celem jest wyeliminowanie z obrotu wadliwej decyzji, jest konstytucyjna zasada praworządności (legalizmu), która odnosi się też do działalności orzeczniczej organów administracji publicznej. Rezultatem zastosowania takich konstrukcji jest przywrócenie stanu zgodnego z prawem, a co najmniej eliminacja stanu niezgodnego z prawem.

Odnosząc się do oceny zakresu regulacji art. 156 Kpa dotyczącego możliwości stwierdzania nieważności decyzji z uwagi na jej wydanie z rażącym naruszeniem prawa Trybunał Konstytucyjny wskazał, iż dokonywanie oceny rażącego naruszenia prawa po upływie kilkudziesięciu lat po wydaniu decyzji, w powiązaniu z nieostrością tej przesłanki, rodzi możliwość zarzucania wywołania takiej wadliwości organom administracyjnym, którym – w momencie ich działania, a nie z obecnej perspektywy – niekiedy trudno w istocie postawić zarzut rażącego naruszenia prawa przy wydawaniu decyzji. W art. 156 § 1 pkt 2 Kpa jest mowa o wydaniu decyzji z rażącym naruszeniem prawa, ale w praktyce podczas oceny tej przesłanki, która dokonywana jest w późniejszym momencie, uwzględniany jest dorobek orzeczniczy, który powstał po wydaniu decyzji. Dotyczy to w szczególności sytuacji, w której np. obecna interpretacja stosowanych wówczas przez organ przepisów została ugruntowana w orzecznictwie sądowym po kilkudziesięciu latach. Przesłanka ta jest więc przesłanką ocenną, a jej stosowanie nie jest ograniczone czasowo. Zarazem jest ona podstawą daleko idącej ingerencji w regułę trwałości decyzji administracyjnej, a tym samym w zasadę pewności prawa i zasadę zaufania obywatela do państwa (lojalności państwa).

Trybunał Konstytucyjny dokonał oceny kwestii, w jakim zakresie ustawodawca dysponuje swobodą w określaniu relacji między zasadą praworządności (zasadą legalizmu) wywodzoną z art. 7 Konstytucji, z której wynika potrzeba eliminacji z obrotu wadliwych decyzji administracyjnych, a zasadą pewności prawa (bezpieczeństwa prawnego) i zasadą zaufania (lojalności państwa), wynikającymi z art. 2 Konstytucji, z których wynika reguła trwałości decyzji administracyjnych.

Trybunał Konstytucyjny uznał, iż zasada ochrony zaufania jednostki do państwa i stanowionego prawa uzasadnia rozwiązania prawne, które przewidują ochronę trwałości ostatecznej decyzji, wśród nich ograniczenie czasowe możliwości stwierdzenia jej nieważności.

Trybunał Konstytucyjny stwierdził więc, iż niezbędne jest ustanowienie odpowiednich granic dopuszczalności stwierdzenia nieważności decyzji. Jak podkreślił Trybunał Konstytucyjny trwałość decyzji organów władzy publicznej nie może być pozorna. Taka pozorność występowałaby nie tylko, jeżeli ustawodawca nie przewidywałby ograniczeń wzruszalności ostatecznych decyzji, ale również jeżeli ograniczenia te nie są wystarczające dla zachowania zasady zaufania obywatela do państwa i zasady pewności prawa. Ustawodawca nie może z jednej strony deklarować trwałości decyzji z uwagi na jej ostateczność, a z drugiej strony przewidywać, nieograniczoną terminem, możliwość wzruszania decyzji, na podstawie której strona nabyła prawo lub ekspektatywę.

Trybunał Konstytucyjny wskazał więc, iż ustawodawca, określając przesłanki stwierdzania nieważności decyzji oraz zakres ich zastosowania, powinien brać pod uwagę wszystkie wskazane wyżej zasady mieszczące się w klauzuli państwa prawnego, przewidzianej w art. 2 Konstytucji. Przesłanek tych nie można oceniać wyłącznie z punktu widzenia przewidzianej w art. 7 Konstytucji zasady praworządności, który uzasadnia rozwiązania prawne zmierzające do eliminacji z obrotu wadliwych decyzji administracyjnych.

Zasada praworządności nie uzasadnia rozwiązania prawnego umożliwiającego stwierdzenie nieważności decyzji administracyjnej, jeśli decyzja ta korzystała przez kilkadziesiąt lat z domniemania zgodności z prawem, wywołuje skutki polegające na nabyciu prawa lub ukształtowaniu ekspektatywy nabycia praw przez jej adresatów, a dodatkowo przesłanka stwierdzenia nieważności decyzji ma charakter niedookreślony i jej wykładnia ukształtowała się w orzecznictwie na długo po wydaniu decyzji. W sytuacji, w której występuje nagromadzenie powyższych okoliczności, zasada praworządności nie służyłaby realizacji zasady pewności prawa. Ponieważ stwierdzenie nieważności decyzji może powodować zmianę ukształtowanej od kilkudziesięciu lat sytuacji prawnej adresatów decyzji, nie służyłoby ono też realizacji zasady zaufania obywatela do państwa i stanowionego przez nie prawa i zasady pewności prawa.

Przewidziane dotychczas w art. 156 § 2 Kpa rozwiązanie prawne, stanowi więc zdaniem Trybunału Konstytucyjnego nadmierne ograniczenie tych konstytucyjnych zasad.

Podstawa prawna:

USTAWA z dnia 11 sierpnia 2021 r. o zmianie ustawy - Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2021, poz. 1491).

USTAWA z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2021, poz. 735).

Zasady prowadzenia dzienników budowy, montażu i rozbiórki.

Od 19 września 2021 r. obowiązuje rozporządzenie wykonawcze w sprawie sposobu prowadzenia dzienników budowy, montażu i rozbiórki.

Podstawa prawna:

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ROZWOJU, PRACY I TECHNOLOGII z dnia 6 września 2021 r. w sprawie sposobu prowadzenia dzienników budowy, montażu i rozbiórki (Dz. U. z 2021, poz. 1686).

USTAWA z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane (Dz. U. z 2020, poz. 1333, z późn. zm.)

Sposób prowadzenia dzienników budowy, montażu i rozbiórki.

Od 19 września 2021 r. wchodzi w życie rozporządzenie wykonawcze do ustawy - Prawo budowlane regulujące sposób prowadzenia dzienników budowy, montażu i rozbiórki.

Rozporządzenie określa sposób prowadzenia dzienników budowy, montażu i rozbiórki.

Podstawa prawna:

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ROZWOJU, PRACY I TECHNOLOGII z dnia 6 września 2021 r. w sprawie sposobu prowadzenia dzienników budowy, montażu i rozbiórki (Dz. U. z 2021, poz. 1686).

USTAWA z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane (Dz. U. z 2020, poz. 1333, wraz z późn. zm.).

Wprowadzenie możliwości dokonywania zamiany niektórych nieruchomości leśnych Skarbu Państwa.

Od 21 września 2021 r. wchodzi w życie ustawa o szczególnych rozwiązaniach związanych ze specjalnym przeznaczeniem gruntów leśnych.

Celem ustawy jest wprowadzenie możliwości dokonywania zamiany nieruchomości Skarbu Państwa pozostających w zarządzie Państwowego Gospodarstwa Leśnego Lasy Państwowe położonych w Jaworznie i Stalowej Woli oraz terenów z nimi sąsiadujących na lasy, grunty i inne nieruchomości, na których jest możliwe prowadzenie gospodarki leśnej w przypadkach uzasadnionych potrzebami i celami:

• polityki państwa związanej ze wspieraniem rozwoju i wdrażaniem projektów dotyczących energii, elektromobilności lub transportu, służących upowszechnianiu nowych technologii oraz poprawie jakości powietrza albo
• strategicznej produkcji dla obronności państwa, wysokich technologii elektronicznych i procesorów, elektromobilności, innowacyjnej technologii wodorowej, lotnictwa, motoryzacji oraz przemysłu tworzyw sztucznych.

Zamiana nieruchomości będzie możliwa w terminie 2 lat od dnia wejścia w życie ustawy.

Stroną umowy zamiany będzie mogła być wyłącznie:

• państwowa osoba prawna w rozumieniu art. 3 ust. 1–3 ustawy o zasadach zarządzania mieniem państwowym;
• osoba prawna, w której Skarb Państwa posiada większość akcji w rozumieniu art. 2 pkt 2 ustawy o zasadach zarządzania mieniem państwowym, lub
• jednostka samorządu terytorialnego.

Umowa zamiany będzie miała określać cel, dla którego zamiana jest dokonywana, a brak jego realizacji w terminie 10 lat od dnia dokonania zamiany będzie aktualizował po stronie podmiotów reprezentujących Skarb Państwa (Dyrektora Generalnego Lasów Państwowych lub starosty) roszczenie o:

• zwrot nieruchomości od każdoczesnego jej właściciela; albo
• zapłatę przez podmiot, z którym zawarto umowę zamiany, określonej w tej umowie różnicy między wartością zamienianych nieruchomości, będących przedmiotem zamiany, jeżeli wartość nieruchomości pierwotnie będących własnością Skarbu Państwa była wyższa niż wartość nieruchomości, które Skarb Państwa otrzymał w wyniku zamiany.

Zamiana ma być dokonywana przez Dyrektora Generalnego Lasów Państwowych na wniosek ministra właściwego do spraw środowiska złożony w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw klimatu oraz ministrem właściwym do spraw gospodarki. W dzisiejszych realiach oznacza to, że wniosek składałby Minister Klimatu i Środowiska w porozumieniu z Ministrem Rozwoju, Pracy i Technologii.

Zamiana będzie możliwa dopiero po uzyskaniu pozytywnej opinii komisji sejmowej właściwej do spraw leśnictwa i gospodarki leśnej, przy czym brak wydania opinii w terminie miesiąca od doręczenia komisji żądania będzie uważany za pozytywną opinię.

Z zamiany będą wyłączone obszary objęte niektórymi formami ochrony przyrody, o których mowa w art. 6 ust. 1 pkt 1-5 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody, czyli:

• parki narodowe;
• rezerwaty przyrody;
• parki krajobrazowe;
• obszary chronionego krajobrazu;
• obszary Natura 2000.

Podstawa prawna:

USTAWA z dnia 23 lipca 2021 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych ze specjalnym przeznaczeniem gruntów leśnych (Dz. U. z 2021, poz. 1623).